پایان نامه شیوه جبران خسارات وارده بر مسافران در سوانح هوایی در حقوق ایران با .

<p>1-توافق برای افزایش مسئولیت متصدی حمل. 116</p>

<p>2-شروط قراردادی در کنوانسیون ورشو و پروتکل لاهه 116</p>

<p>3-مواردی که ممکن است متصدی حمل از مسؤلیت معاف باشد  117</p>

<p>4- مواردی که مسئولیت متصدی حمل بیش از میزان تعیین شده است    117</p>

<p>ب-کاهش یا سلب مسئولیت در کنوانسیون مونترال 1999 118</p>

<p>1- در رابطه با تأخیر، خسارت وارده به بار مسافر و کالا 118</p>

<p>2- در رابطه با مرگ یا صدمه بدنی مسافران. 119</p>

<p>گفتار سوم: دارندگان حق اقامه دعوی علیه متصدیان حمل و نقل بین المللی هوایی. 121</p>

<p>الف-دارندگان حق اقامه دعوی 121</p>

<p>1- خواهان دعوی در دعاوی حمل و نقل بین المللی هوایی  122</p>

<p>1-1-خواهان در خسارت و صدمات وارده به مسافر 122</p>

<p>1-2-خواهان در خسارت وارده به لوازم شخصی (توشه همراه) مسافر   122</p>

<p>2-خوانده دعوی در دعاوی حمل و نقل بین المللی هوایی   123</p>

<p>2-1-خوانده دعوی در حمل ساده. 123</p>

<p>2-2-خوانده دعوی در حمل متوالی. 124</p>

<p>2-3-خوانده دعوی در حمل مرکب. 124</p>

<p>ب- مراجع حل اختلاف صلاحیت دار 126</p>

<p>1- مراجع صلاحیت دار با توجه به کنوانسیون ورشو و اصلاحیه ها ومتمم ها 126</p>

<p>1-1-مراجع صلاحیت دار در کنوانسیون 1929 ورشو و اصلاحیه 1955 پروتکل لاهه 126</p>

<p>1-2-دادگاه صلاحیتدار بر اساس پروتکل گواتمالا 127</p>

<p>1-3-دادگاه صلاحیت دار بر اساس کنوانسیون مونترال 129</p>

<p>نتیجه گیری 131</p>

<p>پیشنهادات. 135</p>

<p>منابع. 136</p>

<p>&nbsp;</p>

<p>مقدمه</p>

<p>امروزه وسایل نقلیه علی رغم فواید بسیاری که برای بشریت داشته اند، حوادث و زیانهای بسیاری نیز برای او به ارمغان آورده اند. با اینکه هواپیما یکی از مهم ترین و گسترده ترین وسایل حمل و نقل به حساب می آید، لیکن سوانح هوایی از جمله مخاطرات مهم برای این نوع ترانزیت تلقی می شود.آمار تلفات انسان ها نیز سالیانه در دنیا ناشی از سوانح هوایی در اذهان مردم تاثیر مخربی بر جای گذارده است، لذا این امر وم پرداختن به مباحث تعهدات و مسئولیت های استفاده از این وسیله ی سریع حمل و نقل را دو چندان می کند. محدودیت منابع علمی منسجم و همچنین فقد پژوهش راجع به نظام مسئولیت به ویژه در زمینه مسافر و توسعه روز افزون مخاطرات هوایی در کشورمان نگارنده را مصمم بر تدوین مجموعه ای با راهنمایی اساتید محترم مطابق با آخرین مقررات هوایی، نمود. طبیعتا اولین گام در هر امری با کاستی های خاص خود همراه است. لکن به هر حال تحلیل و بررسی و مطالعه در موضوعات جدید حقوقی، ضمن قابلیت استفاده برای حقوقدانان، محاکم دادگستری را نیز جهت استنباط صحیح از مقررات هواپیمایی یاری می رساند.</p>

<p>موضوع نوشتارحاضرشیوه جبران خسارات وارده بر مسافران در سوانح هوایی در حقوق ایران با مطالعه تطبیقی در کنوانسیون های بین المللی» می باشد. متصدی حمل در برابر لوازم شخصی همراه مسافر و نیز کالاهایی که فرستنده به او می دهد متعهد و مسئول است و از طرفی ممکن است در برخی موارد مسئولیت در برابر اشخاص ثالث به وجود آید. در سال های نخست استفاده از هواپیما فقدان قوانین و مقررات متحدالشکل در سطح بین المللی در خصوص حمل و نقل هوایی مورد توجه مجامع بین المللی قرار گرفت. مشکلات فراوانی به چشم می خورد، زیرا کشور های مختلف هر کدام قوانین و مقررات مختلفی داشتند و این امر موجب سرگردانی مسافرانی می شد که از کشوری به کشور دیگر مسافرت می کردند. این امر به خصوص وقتی اهمیت پیدا می کرد که مسافری مجبور بود در پرواز از مبدا به مقصد، از کشور ثالثی عبور کند و در آن کشور فرود آید. در سال1925 به ابتکار و دعوت دولت فرانسه کنفرانسی با عنوانحقوق خصوصی هوا»در پاریس تشکیل شد. شرکت کنندگان در این کنفرانس تصیم گرفتند کمیته بین المللی متخصصان حقوق هوایی را تشکیل دهند. این کمیته در ایجاد و توسعه حقوق هوایی، به خصوص حقوق حمل و نقل هوایی بسیار موثر بود. در تاریخ12اکتبر1929 طی تصویب کنوانسیون یکسان کردن برخی از مقررات حمل و نقل هوایی بین المللی نخستین مباحث مسئولیت مدنی متصدی حمل و نقل هوایی در ورشوی لهستان پدیدار گشت. این مقررات به جهت عدم وجود سابقه در این زمینه با نواقصی رو به رو بود. دولت های تصویب کننده کنوانسیون معروف به ورشو به لحاظ جلوگیری از ورشکستگی شرکت های نوبنیاد هواپیمایی با پایین قرار دادن سقف مسئولیت متصدیان حمل و نقل حمایت بیشتری از صنعت هواپیمایی نمودند. پس از سال ها به لحاظ پیشرفت صنایع هواپیمایی و افزایش مسافرت های هواپیمایی مقررات کنوانسیون ورشو دچار تغییر و اصلاح گردید. اولین اصلاحیه توسط پروتکل 1955لاهه صورت پذیرفت. از دیگر اصلاحیه ها پروتکل 1971گواتمالاسیتی می باشد که سقف مسئولیت متصدی را افزایش داده است. ایران تا قبل از سال1354در مورد مسئولیت متصدی به قوانین تجارت و مدنی استناد می ورزید، که در تاریخ22خرداد1354به لحاظ مشکلات عدیده ناشی از عدم وجود مقررات یکسان به کنوانسیون ورشو و اصلاحیه های بعدی آن پیوست.</p>

<

p>سرانجام ناکارآمدی سیستم ورشو و عدم انسجام احکام و ابهامات قانونی موجب شد تا سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری(ایکائو)با دعوت از دولت های عضو این سازمان، کنوانسیون راجع به یکنواخت کردن برخی مقررات حمل و نقل هوایی بین المللی را در شهر مونترال کانادا در تاریخ28 می 1999به تصویب رساند تا در عرصه حمل و نقل هوایی یکنواختی لازم وجود داشته باشد.</p>

<p>&nbsp;</p>

<p>بیان مساله</p>

<p>چیزی که برای یک شرکت هواپیمایی در هنگام بروز سانحه از اهمیت ویژه ای برخوردار است‏، تصفیه خسارات وارد به مسافران در اسرع وقت، به منظور جلوگیری از ایجاد حساسیت های اجتماعی، تصفیه خسارت با اشخاص ثالث و جوابگویی به افراد ثالث و زیان دیده و در نهایت جبران خسارت وارد به هواپیما به  منظور عملیاتی ساختن هرچه سریع تر هواپیما و یا تامین هواپیمای جدید برای پاسخگویی به نیازهای شرکت هواپیمایی است.</p>

<p>در زمینه مقررات حاکم بر مسئولیت متصدی حمل و نقل هوایی قوانین پراکنده ای وجود دارند که در حقوق داخلی قوانینی مثل قانون مدنی، قانون تجارت، قـانـون تعیـین حـدود مـسئولیت شرکتهای هواپیمایی ایران، قانون مسئولیت مدنی، قانون مجازات اسلامی و در زمینه ی بین المللی کنوانسیون ورشو و پروتکل لاهه می باشند که این امر موجب دشواری تعیین قانون حاکم در حالات متعدد خواهد شد که ایجاب می کند راهکاری برای حل این تعارض ارائه شود.</p>

<p>بنابراین نمی توان با قوانین و مقررات داخلی هر کشوری، مسائل پیچیده مسئولیت متصدی را در سطح بین المللی بررسی نمود، بلکه نیاز به مطالعات دقیق و کارشناسانه دارد. به خصوص اینکه قواعد و مقررات بین المللی در مورد مسئولیت متصدی حمل و نقل هوایی در مورد مسافر با تغییراتی روبه رو شده است و همین امر باعث گردیده رساله ای با مطالعه شیوه جبران خسارات وارده به مسافران در حقوق داخلی و کنوانسیون های بین المللی مورد تدوین قرار گیرد.</p>

<p>&nbsp;</p>

<p>سؤالات تحقیق</p>

<p>در این پژوهش به سوالات متعددی در زمینه ی مسئولیت متصدی حمل هوایی پاسخ داده شده لکن در ذیل می توان به برخی اشاره نمود:</p>

<p>-شیوه‏ی جبران خسارات وارده بر مسافران در سوانح هوایی در حقوق ایران وکنوانسیون های بین‏المللی چگونه است؟</p>

<p>-مسافر در حمل و نفل هوایی به چه کسی اطلاق می شود؟</p>

<p>-محدوده مسئولیت متصدی حمل ونقل هوایی به چه اندازه است؟ آیا فقط خسارات مادی را شامل می شود یا خسارات معنوی را در بر می گیرد؟</p>

<p>-خسارت مازاد بر دیه در سوانح هوایی با توجه به مقررات حاکم در حقوق ایران بر چه مبنایی قابل مطالبه است؟</p>

<p>&nbsp;</p>

<p>اهمیت و ضرورت تحقیق</p>

<p>در این پژوهش تلاش می شود تا رویه قوانین متعددی که در حقوق داخلی و مقررات بین المللی وجود دارد را درباره سوانح هوایی مورد بررسی قرار داده و نتیجه گیری نماییم که:</p>

<p>در قوانین موجود مسئولیت متصدی حمل و نقل هوایی از چه مبنایی برخوردار است و آثار حقوقی مترتب بر این امر چیست؟</p>

<p>از سوی دیگرتعارضی که بین قوانین موجود درباره محدوده این مسئولیت وجود دارد چگونه قابل حل است؟ و در فروض متعدد کدام قانون قابل اعمال است؟</p>

<p>در نهایت این که آیا خسارت مازاد بر دیه در حقوق داخلی قابل مطالبه است یا خیر؟ بررسی این مسایل می تواند از جهت نظری در آثار حقوقی مفید واقع شود.</p>

<p>تبیین خسارات ناشی از سوانح هوایی به لحاظ عملی، از آن جایی اهمیت پیدا می کند که: هواپیما نیز مانند هر وسیله حمل و نقلی دارای آسیب پذیری و در معرض حوادث انسانی و طبیعی مختلف قرار دارد. سوانح هواپیمایی یا ناشی از علل و عوامل عمومی یا منبعث از شرایط خاص این وسیله پرنده است. مطالعات حوادث هواپیمایی نشان می دهد این وسیله نیز مانند اتومبیل، کشتی و قطار به طور نسبی در معرض حادثه قرار دارد. اما میزان و صدمات آن در انطباق با امنیت پرواز و احساس ایمنی پرواز در اکثر کشورهای دنیا در سطح قابل قبولی قرار دارد به گونه ای که این وسیله در تحلیل نهایی به نسبت سایر وسایل حمل و نقل ایمن تر تلقی می شود.</p>

<p>از سوی دیگر نظرات شورای نگهبان مبنی بر عدم شمول کنوانسیون ورشو و پروتکل لاهه در پروازهای داخلی مسافران ایرانی، در عمل اعمال مقررات مندرج در این کنوانسیون را برای مسافران ایرانی در پروازهای داخلی با مشکل مواجه ساخته است، که برخی از مسائل حقوقی ناشی از سوانح هوایی در حقوق که ضامن احقاق حقوق مسافران هواپیماست را بررسی می کنیم.</p>

<p>&nbsp;</p>

<p>اهداف تحقیق</p>

<p>هدف هر پژوهشی به طور کلی می تواند بررسی دقیق و تخصصی موضوع باشد. در اینجا صرفا به مهترین اهداف تحقیقی نوشتار حاضر اشاره می شود:</p>

<p>– تبیین شیوه‏ی جبران خسارات وارده بر مسافران در سوانح هوایی در حقوق ایران وکنوانسیون های بین‏المللی.</p>

<p>– تبیین محدوده مسئولیت متصدی حمل و نقل هوایی.</p>